Ахметбекова Гүлсім Қабдыбекқызы,

Қазақ тілі мен әдебиеті пәндерінің мұғалімі,

Қостанай облысы, Меңдіқара ауданы, Жалпы орта білім беретін Михайловка мектебі

ШЕШЕНДІК СӨЗДЕР МЕН АБАЙ ҚАҒИДАСЫНЫҢ БАЙЛАНЫСЫ

Сабақтың тақырыбы: Шешендік сөздер мен Абай қағидасының байланысы

Мақсаты:

1.Білімділік «Дүниеде не өлмейді» шығармасы бойынша шешендік сөздердің ауыз әдебиеті мен жазба әдебиетінде кездесуі туралы білімдерін кенеиту.

2. Дамытушылық: Проблемалық жағдай туғыза отырып, оқушылардың ойлау, сөилеу. Дағдыларын қалыптастыру, ауызекі тілде сөйлеу қабілеттерін дамыту.

3. Тәрбиелік: Шешендік сөз, Абай өнегесін үлгі етіп, туған елін, мұрасын қадірлеуге, этномәдениет тәрбиесіне көңіл аудару.

Сабақтың түрі: Жанаша мәлімет беру, 2-ші бөлімді қорытындылау сабағы.

Сабақта қолданылған әдіс – тәсілдер: проблемалық, сұрау- жауап, ой толғау, ізденіс, рөлдік ойын,мәнерлеп оқу.

Пәнаралық байланыс: тарих.

Көрнекілігі: үнтаспа, Абайдын портреті, нақыл сөздер

Сабақтын барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі.

- оқушылардың көңіл – күйін біліп, бір- бірінің оң алақандарын алып сабақта табыс, сәттілік тілейді.

- поэзия минуты. М. Мақатаев «Өмір жайлы», үзіндісін мәнерлеп оқу.

ІІ. Өткенді қайталап, пысықтау.

- Шешендік сөздер дегеніміз не?

- Шешендік толғаудың ерекше түрі қандай сөздер?

- Қанатты сөздер қандай әдебиеттерде болған?

- Мысал келтір.

- Шешендік сөздер қай ғасырға жатады?

- Кімдерді сөз шешені деп айта аламыз?

1. Сөздік жұмысын жүргізу

Мақсаты: жаңа, таныс емес сөздермен танысу.

Болат пышақ - стальной нож

Мақұлық ,кісі,адам – человек

Дауасыз,дау,жанжал – бесспорный

2. Көрініс: Жанқұтты шешен мен Абайдың Жанқұтты шешен мен Абайдың кездесуі.

3. Тіл дамыту дәптерлерінде жазба жұмысын жүргізу

- толық тұлға

Мұғалімнің сөзі: «Балалар Абай болсын, шешендік нақыл сөздер болсын, сонау ХІІ-ХІІІ ғасырдағы Жиренше шешен, Асан Қайғы барлығы да толық адам тұлғасын суреттеген.Қазір сол тұлғаның, яғни толық адамның неден тұратының көреиік»

Көрініс: Жүрек – орындайтын Еркенова Мейрамгүл.

Қайрат – орындайтын Ряполова Ирина.

Ақыл – орындайтын Крекесова Шахизада.

Көріністен қорытынды шығару: ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрек

4. Дүниеде не өлмейді? – сабақты қорытындылау

Жақсының аты өлмейді

Ғалымның хаты өлмейді

Бағалау:

Сөйлеу әуезділігі -10 балл.

Ауызекі сөйлеу дағдысы -20 балл.

Тіл мәдениеттілігі – 10 балл.

Үйге тапсырма: (оқуға қабілеті жоғары оқушыларға) «Дүниеде не өлмейді?» - эссе жазу (оқуға қабілеті төмен оқушыларға) Абайдын «Әсемпаз болма әрнеге» - өлеңін жатқа айту.